نکته نگار

 شیخ صدوق در کتاب «کمال الدین » که در باره امام زمان و غیبتش نگاشته است بخشی را به انعکاس توقیعات امام زمان  اختصاص داده است . یکی از این توقیعات نامه ای  است که فردی از منطقه  « ربض » برای امام زمان (عج) می فرستد و از امام می خواهد در حق جنینی که در رحم همسرش است دعا کنند. (از پاسخ امام معلوم می شود وی می خواسته امام دعا کنند آن جنیین پسر شود )

امام در پاسخ نامه می نویسند : «دعا در مورد جنین قبل از چهارماهگی اثر دارد بزودی فرزندت که دختر است به دنیا خواهد آمد .»

پس از تولد کودک دیدند نوزاد دختر است همان گونه که امام نوشته بودند .

نکته ای که از پاسخ امام بر می آید  این است که دعا در دایره قوانین تکوینی تاثیر دارد . این بدان معناست که دعا در  ردیف یکی از عوامل موثر بر جریان پدیدها ست و به مانند یکی از آنها  تاثیر می گذارد و نمی تواند با ساختار تکوینی به تعارض برخیزد .در خصوص جنین , چون در چهار ماهگی جنسیت او مشخص شده و روح در او دمیده می شود  و خواست خداوند در این زمینه قطعی شده , جایی برای دعای خلاف این خواست , باقی نمی ماند.  چنان که با دعا  مرده زنده نمی شود مگر در مورد اعجاز از سوی اولیای الهی که عاملی قوی تر و فراتر از مجموعه عوامل موثر در تکوین پدیده هاست . بدین ترتیب دعای معمولی اولیای الهی  گرچه با قبول خداوند همراه است امام این بدان معنا نیست که قوانین تکوین را زیر پا بگذارد و نظم موجود در این زمینه را  بهم بریزد . چنانچه با بروز اعجاز از ناحیه آنان در مواردی که مصلحت هدایت و رهبری مردم اقتضاء کند منافات ندارد . 

نتیجه ای که از این متن کوتاه می گیریم این است که ؛

·        دعا در دایره قوانین  تکوین خلقت تاثیر گذار خواهد بود و نه بیرون از آن

·        دعا در خصوص جنین تا قبل از چهار ماهگی تاثیر خواهد داشت

·        در چهار ماهگی به دلیل دمیده شدن روح و تعیین جنسیت او , مشخصه های اساسی او به عنوان انسانی که  قرار است دوره حیاتی در زمین داشته باشد  قطعی شده است از این مولفه های حیات انسانی را به طور کامل دارا  شده است . شاید از این روست که قتل جنین چهار ماهه همچون انسان بزرگسال قصاص و دیه کامل دارد .

متن حدیث در ذیل می آید :

کمال‏الدین :  حدثنی أبی رضی الله عنه عن سعد بن عبد الله قال : .... و کتب رجل من ربض حمید یسأل الدعاء فی حمل له فورد علیه : «الدعاء فی الحمل قبل الأربعة أشهر و ستلد أنثى. »  فجاء کما قال علیه السلام . ‏

آدرس حدیث :  کمال الدین وتمام النعمة , شیخ صدوق : ص 493 ح 18  .